Geen tekorten, gewoon een pak goedkoper: België voerde vorig jaar massaal Franse elektriciteit in

België heeft vorig jaar massaal elektriciteit uit Frankrijk ingevoerd. Niet omdat we zelf tekorten hadden, maar omdat de Franse stroom goedkoper was. Dat blijkt uit cijfers van hoogspanningsbeheerder Elia. Stroom uit gascentrales is daardoor naar een historisch dieptepunt gezakt.

In 2024 bedroeg het totale Belgische stroomverbruik 80,5 terawattuur (TWh): dat is iets meer dan de 78,9 TWh van 2023, maar nog steeds onder het gemiddelde verbruik over vijf jaar (2017-2021).

Daarvan wekten we het overgrote deel zelf op. Maar 13,2 procent van onze benodigde stroom voerden we in uit het buitenland, in het bijzonder uit Frankrijk. Dat komt door de zeer hoge beschikbaarheid van Franse kerncentrales, zegt Marleen Van Hecke van Elia.

“Het Franse nucleaire park was het voorbije jaar, na enkele moeilijke jaren, hersteld. Die centrales hebben heel veel stroom geproduceerd en die was vaak goedkoper dan de stroom die we zelf produceerden. In dat geval kochten we die elektriciteit aan.”

Dat maakt dat ons land voor het 2e jaar op rij een netto-invoerder is van stroom. 2 jaar geleden – toen Frankrijk veel technische problemen had met zijn kerncentrales – voerden we nog meer elektriciteit uit dan we invoerden.

Klap voor stroom uit gas

Die massale invoer van Franse nucleaire stroom ging vooral ten koste van eigen stroom opgewekt door gascentrales. Elektriciteit afkomstig van gascentrales zakte in 2024 zelfs naar een historisch dieptepunt, blijkt uit de Elia-cijfers. 

“De lagere elektriciteitsprijzen in Frankrijk zorgen voor meer import en duwen de gasproductie in ons land uit de markt. Andere verklaringen zijn de gasprijzen die nog steeds hoog zijn, de toenemende hernieuwbare productie en het elektriciteitsverbruik dat maar langzaam toeneemt”, klinkt het bij de hoogspanningsbeheerder.

Gas was in 2024 goed voor 17,6 procent van de in België opgewekte elektriciteit. In 2023 was dat nog meer dan een kwart. 

Piek in zonne-energie

Stroom uit kerncentrales was in 2024 goed voor 42,2 procent van de productie. Dit jaar sluiten de centrales Doel 1 en 2 en Tihange 1, waardoor dat aandeel dus in de toekomst fors zal dalen.

Het aandeel hernieuwbare energie – opgewekt door zon en wind – in de Belgische productiemix steeg van 28,2 procent naar 29,8 procent. Maar de totale productie bedroeg 20,8 TWh en dat is wel minder dan de 21,5 TWh uit 2023, toen er uitzonderlijk goede omstandigheden waren voor de productie van windenergie. 

Opvallend is de toename van door zonnepanelen opgewekte elektriciteit. Die capaciteit steeg met 23 procent, wat de totale productie op ruim 8,3 TWh bracht of bijna 16 procent meer dan in 2023: een absoluut record.

Dat zonne-energie piekt in een jaar waarin de zon eigenlijk helemaal niet zo veel geschenen heeft, doet Elia nogmaals waarschuwen om waakzaam te zijn voor overbelasting van het net. “Dit jaar al had Elia afschakelplannen klaar voor onder meer industriële producenten van zonne-energie, zodat we een zomerdag met (te) veel zonne- en windenergie zouden kunnen opvangen”, vertelt Vanhecke. “Door de mindere weersomstandigheden hebben we die maatregelen uiteindelijk niet moeten nemen.”

Bron: Stefan Grommen, Belga – vrt.be