Bij veel injectie van hernieuwbare energie kan de nominale netspanning sterk toenemen. Dan kan dat onder andere schade aanbrengen aan elektrische (huishoud)apparaten of aan de netinfrastructuur. Een netgekoppeld zonnestroomsysteem wordt daarom automatisch afgeschakeld wanneer de netspanning boven de 235 volt plus 10 procent stijgt. ‘Een tweede feit is dat in vele landelijke delen van Vlaanderen zoals Limburg of West-Vlaanderen lange leidingen zijn aangelegd die dus een grote spanningsval kunnen creëren. Dat heeft ook een effect op het spanningsniveau’, aldus Desmet. ‘In onze steden is dat anders, maar daar zijn de netten doorgaans veel korter en veel meer vermaasd, zodat de overspanningsproblemen zich daar niet zo direct voordoen.’
Fijnmazig netwerk
Ondanks het toenemende aantal zonne-energiesystemen dat zichzelf op zonnige momenten afschakelt, maakt Desmet zich weinig zorgen. Gevallen van overspanning door de injectie van zonnestroom zijn doorgaans eenvoudig te verhelpen middels fasewissels en/of het aanpassen van de uitgangsspanning van voedingstransformatoren. ‘In het verleden werden de distributienetten ruim overgedimensioneerd en daardoor is een flinke veiligheidsmarge ingebouwd vanuit het standpunt van toekomstige netaansluitingen’, zegt Desmet. ‘Vlaanderen kent veel lintbebouwing waar overspanningen sneller kunnen optreden.
Er is echter meestal een fijnmazig netwerk, wat bevorderlijk is voor de stroomverdeling. Nederland heeft wat dit betreft een slechtere positie; meer verstedelijkt domein en meer 1-op-1-verbindingen. Bovendien is er sterk ingezet op grootschalige zonnevelden.’
Spelletjes spelen
Waar de Nederlandse netcongestiekaart rood kleurt, ziet Desmet voor nu en de nabije toekomst weinig structurele problemen ten aanzien van het inpassen van meer zonne-energie in Vlaanderen. ‘Nederland heeft geen tijd meer om spelletjes te spelen. Er is een limiet bereikt en er moet fors worden ingegrepen. Maar het is allemaal niet zo zwart-wit. Ook Vlaanderen kent zwarte zones waar het gebrek aan netcapaciteit een serieus probleem begint te worden. Wij hebben echter nog tijd om te reageren en
Vlaanderen is best goed bezig. Onze distributienetwerkbeheerders zijn behoorlijk toekomstgericht en volop bezig met het uitrollen van een aanpassingsprogramma met het oog op 2030 en 2050.’
Schrik voor zonnepanelen
Wat moet er gebeuren om het Vlaamse elektriciteitsnet future-proof te maken? ‘Schrik voor zonnepanelen hoeven we niet te hebben’, benadrukt Desmet nog eens. De opgave voor transportnetwerkbeheerder Elia ligt volgens hem allereerst in het organiseren van voldoende onthaalcapaciteit van groene stroom uit wind die in toenemende mate in grote hoeveelheden vanuit de Noordzee aan wal zal komen. Hier wordt ook al sterk op ingezet. Ten aanzien van het distributienetwerkbeheer, het domein van Fluvius in Vlaanderen, wijst hij op de opkomst van de elektrische auto die de vraag naar stroom significant zal vergroten en voor grote netuitdagingen zal zorgen.
Implicaties voor het net
Implicaties voor het net Desmet: ‘Het aansluitvermogen van Vlaamse huishoudens is gemiddeld 10 kilowatt. Een gemiddelde lader voor een elektrische auto kan een vermogen leveren van 2 maal 11 kilowatt, wat voldoende is om in enkele uren een paar honderd kilometer “te tanken”. Wil je snelladen, dan moet je echter al snel rekenen op een laadinfrastructuur van 100 kilowatt of meer. Wanneer elektrische auto’s ’s avonds massaal aan de stekker gaan, en ook nog eens de elektrische ovens en warmtepompen worden ingeschakeld, ontstaat een hoge vermogenspiek die bij uitbreiding over een wijk of gemeente aanleiding geeft tot een enorme piekvraag.
Dit terwijl het aanbod van stroom in een hernieuwbare-energiesysteem juist groot is op de middag vanwege het grote aandeel zon. De energietransitie en elektrificatie doen het aanbod en de vraag naar elektriciteit dus steeds verder uiteenlopen. Dat heeft implicaties voor het net. Uitbreiding is een optie, daarin is ook voorzien in de proactieve aanpak van België. Maar we moeten vooral gaan inzetten op flexibiliteit in verbruik met een minimum aan comfortverlies. Dit is een heel grote uitdaging. In de nabije toekomst zijn slimme systemen nodig om hieraan tegemoet te komen.’
Expliciet en impliciet
Er zijn 2 manieren om flexibiliteit toe te passen. De eerste is expliciete flexibiliteit. Het verbruik wordt verschoven in de tijd, in functie van het aanbod van de beschikbare energie. Dat is volgens Desmet relatief gemakkelijk te bewerkstelligen, onder andere door zonnestroom op te slaan in thuisbatterijen om die later te gebruiken of expliciet in te grijpen op processen in industriële installaties. De tweede is impliciete flexibiliteit. Het gedrag van de afnemers van stroom wordt beïnvloed door de energietarifering, Het probleem is echter dat impliciete flexibiliteit niet per definitie meegaat met expliciete flexibiliteit en hiermee ook de netcongestie sterk kan beïnvloeden, zeker als vraag en aanbod zich op verschillende plaatsen lokaal in het net voordoen.’
Grote investeringen
‘Stel er zijn in een landelijk gebied veel zonne-energiesystemen van 10 kilowatt door huishoudens geïnstalleerd’, zegt Desmet. ‘Enkele tientallen kilometers verderop ligt een kleine stad, met bijvoorbeeld 100 elektrische voertuigen. Zo kan aan de ene kant grote netinjectie ontstaan met overspanningen tot gevolg, terwijl aan de andere kant stroomcongestie ontstaat ten gevolge van al dan niet gelijktijdig laden omdat de energieprijs laag is door de hoge opbrengst aan hernieuwbare energie. Dergelijke problemen zijn niet altijd direct oplosbaar. Om gelijktijdigheid van vraag en aanbod, die er nochtans op het eerste zicht ideaal uitziet, te mitigeren zijn grote investeringen nodig in een combinatie van 3 dingen. Dat zijn netverzwaringen, slimme sturing bij de afnemer en incentives van distributienetbeheerders – het in de markt zetten van flexproducten en / of dynamisch netbeheer. Dit is nu bekeken vanuit het standpunt van residentiële verbruikers en kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s). Ook in de grootindustrie en op transportniveau van energie zullen zich dergelijke uitdagingen voordoen.’
Bron: Solarmagazine, editie mei 2023
English (UK) 
Nederlands (België) 
Français 
Deutsch
11 Responses
het uitvallen van omvormers, is het probleem van fluvius, ze kunnen makelijk de spanning laten zakken, maar dit doen ze niet, dus de wat oudere omvormers hebben er veel last van, en dit dank fluvius
hoe kun je zelfverbruiken als je niet kan rekenen op het net ? je zet grootverbruikers smiddags aan en net dan vallen uw omvormers uit ! dus verlies je 3 maal . je betaalt stroomverbruik .de pv teller beweegt niet en na de zomer ben je een certficaat kwijt . wie wordt daar beter van ? hier vallen ze al om 10 u uit tot 16 u . en fluvius heeft een meerjarenplan om de cabine te vernieuwen
Groot verbruikers opzetten vanaf 9:30, en zorgen dat ze op dezelfde fase staan als de Pv installatie. Dan zou uw stroom van de Pv installatie niet meer uitvallen. Als je begint te verbruiken na de uitval is het al te laat. En als ze niet op dezelfde fase staan, dan maakt het ook niet uit.
beste, fluvius doet juist niks,miss mogen ze niet van N-VA?
Ik heb hetzelfde aan de hand met een van de 2 omvormers die in storing valt van 10 tot 16 uur als de zon schijnt. Het is pas begonnen toen mijn gebuur 32panelen van 400 watt piek legde(zal op de zelfde fase zitten). Ik besluit dan maar een nieuwe omvormer en een nieuwe groene stroommeter te laten plaatsen. Dit ter vervanging van 2 oude omvormers en 2 groene stroom meters(2009).2000 euro voor de omvormer en een herkeuring van 200 euro. En ik kan 3 groene stroom certificaten niet door sturen(begint al flink op te lopen. Fluvius beweerd nu dat ik 2 groene stroominstallaties heb op een adres .Terwijl de factuur het aantoond dat het om een vervanging gaat en geen uitbreiding zoals zij beweren. Nu willen ze mij een Digitale meter plaatsen( nieuwe omvormer geplaatst na 2021) terwijl ik recht heb te wachten tot eind 2024. Al 2 contact formulieren gestuurd om dit te her leggen. Ivan
uitvallen van stroomlevering op het net door uitschakelen vanmijn omvormers (2 stuks) , blijkt dat de omvormer van eerste generatie afgesteld staan op uitval van 245 volt. ik heb de omvormers laten updaten naar de max toelaatbare 260 volt , kostprijs update ongeveer 100 euro ,sindsdien geen enkele uitval meer gehad.mvg ferdy
beste, ik heb dit ook laten doen, enmijn omvormer valt niet meer uit, maar in de voorbije 10 jaar is hij nooit uitgevallen, dus het probleem ligt wel degelijk bij fluvius
Zonnestroom opslaan in thuisbatterijen om later te gebruiken: met een uitgevallen omvormer kan niemand zonnestroom opslaan maar kan men alleen stroom afnemen van het net. Deze oplossing is onmogelijk in de praktijk.
Met de omvormers heb ik geen problemen ondervonden tot nu toe.
Maar wel veel problemen met overspanning op het net : verschillende apparaten kapot, waaronder mijn warmtepomp, 2 x mijn inductieplaat, pomp van d zonneboiler. En Fluvius komt op geen enkele manier tussen; de brandverzekering moet het maar doen …..
en de overblijvende kosten heb ik zelf moeten dragen !!!
had een vijftal jaar terug al problemen met uitvallen omvormer, installatie van 2009. Volgens Fluvius lag het niet aan hen en moest ik mijn installateur raadplegen.
inderdaad zoals hierboven beschreven valt omvormer uit op 245 volt. omdat de omvormer te oud was diende er een nieuwe printplaat geplaatst te worden in de omvormer. Vorig jaar begon (Maart) hetzelfde probleem, ik heb toen metingen uitgevoerd en we gingen tot 253V , dan viel de omvormer uit. Terug contact opgenomen met Fluvius , toen lag het probleem toch bij hen. ik woon vooraan in de straat en zat als eerste op het net, men heeft toen (tijdelijk) het net omgekeerd zodat ik als laatste zat. Dit bleek te werken , misschien nog een 2 kleine uitvallen gehad gedurende 2022. Fluvius kan de spanning niet laten zakken zoals hierboven gezegd, want dan laden de elektrische auto’s niet meer op (weet ik van technieker van Fluvius). omdat onze straat een oude aansluiting is, 3fazig 220V , heeft men in het voorjaar een nieuwe voedingskabel gelegd. Toevallig zijn alle mensen met zonnepanelen overgezet op de nieuwe kabel ,de rest van de straat zit nog op de oude kabel. omdat de aansluiting van mijn woning van 1954 is diende ook de kabel naar straat vervangen te worden, dat was natuurlijk ook het ideale moment om een digitale meter te plaatsen. Hiervoor heb ik vriendelijk bedankt. Ik heb nu een nieuwe meterkast met mijn oude meter in hangen, die ik nog mag hebben tot 1 April 2024. Dus ik vrees dat ze hier op 2 April met een nieuwe meter zullen staan. Maar tot dan blijft die digitale meter hier buiten.
Wij meten regelmatig tot 263 Volt op de contactdozen. Tot nu toe is er 1 flatscreen, 1 koel-vries combinatie en 14 LED lampen van Megaman gesneuveld. Op 253 Volt vallen de omvormers ook nog eens uit. Dus schade ne verlies van certificaten. De verzekering is hier niet happy mee omdat het niet gaat over plotse stroomstoten maar een regelmatig terugkerend probleem. Heb wel een tussenkomst gekregen voor aankoop nieuwe TV omdat er toen door wegenwerken op enkele dagen tijd 10 plotse stroomonderbrekingen waren. Volgens de TV technieker heeft dit de genadeslag toegediend.
Er moeten 41 elektriciteitscabines bijkomen in Limburg (dixit Fluvius). Dan mag Jan Desmet zeggen wat hij wil, er is een groot probleem. De techniekers van Fluvius die reeds enkele malen hier waren hebben ook verklaard dat het plaatsen van een laadpaal en warmtepomp voor ons niet tot de mogelijkheden behoort. Onlangs is dan het net weggevallen en hebben we 8 uren zonder elektriciteit gezeten. Maar ja, er is geen probleem ?????